تاریخچه علم گوهرشناسی شاید تاکنون بهطور مستقل به آن پرداخته نشده است. ما در این قسمت سعی داریم به پیشرفتهای علمی گوهرشناسی بپردازیم.
یکی از اولین تالیفات گوهرشناسی در سال 1652 توسط توماس نیکولاس به رشته تحریر درآمد و در نیمه دوم قرن نوزدهم بود که علم گوهرشناسی بهصورت علمی مستقل از شاخههای علوم زمین، مثل کانیشناسی شناخته شد.
اختراع اولین ابزارهای گوهرشناسی
اختراع رفرکتومتر
با توجه به اهمیت اسپکتروسکوپ در گوهرشناسی مدرن برای تشخیص سنگهای طبیعی، جا دارد از مقاله سر آرتور چرچ که در سال 1866 در مجله اینتلکچوال ابزرور (Intellectual Observer) چاپ شد و در تاریخچه رشد علم گوهرشناسی مکتوب شد، یاد کنیم که در آن به آزمایشات مبتدی و کشف نوارهای جذبی زرگون سیلان و گارنت آلماندین پرداخته بود.
با این حال تا سال 1932 و قبل از باسیل اندرسون مطالعات جامعی در جهت استفاده از طیف نوری گوهرها برای شناسایی سنگهای طبیعی صورت نگرفت.
حدود سال 1905 در انگلستان، دکتر هربرت اسمیت اولین رفرکتومتر خود را معرفی کرد که اولین وسیلهای بود که در گوهرشناسی بهطور تخصصی ضریب شکست نور در گوهرسنگها را مشخص میکرد.
در رکود اقتصادی دهه 1930، باسیل اندرسون فرصت را غنیمت شمرد و تحقیق و بررسیهای زیادی در مورد تست و شناسایی گوهرسنگها انجام داد. این تحقیقات منجر شد که مدل رفرکتومترها توسعه یابد و بهترین مایع تماسی با سنگ در آزمایش رفرکتومتر برای آزمایش و آموزش گوهرشناسی ثبت شود که شامل محلولی از گوگرد و تترایدواتیلن در دی-یدومتان است.
اختراع چلسیفیلتر
در ادامه باسیل اندرسون در سال 1933 در دانشگاه پلیتکنیک چلسی کلاسهای گوهرشناسی برگزار میکرد که یکی از دانشجوهای او در اولین دوره کلاسها که رابرت وبستر نام داشت با کمک آزمایشگاه لندن، چلسیفیلتر را طراحی کرد.
پس از جنگ جهانی دوم رابرت وبستر به آزمایشگاه هاتونگاردن اندرسون پیوست و طی سالها فعالیت توانست در بهکارگیری نور فرابنفش در تشخیص کانیهای گوهرین پیشگام باشد.
با ورود بارخانههای بزرگ یاقوت به لندن که یاقوتهای طبیعی و مصنوعی در آنها مخلوط بودند، آزمایشگاه اندرسون بیشتر به تشخیص و جداسازی این دو مشغول بود که در سال 1947 با تولید یاقوت دارای پدیده آستاریسم توسط شرکت آمریکایی لیند، به مشکلات آنها اضافه شد و آموزش گوهرشناسی را تحت تاثیر قرار داد.
در سال 1959 اولین دستگاهی که بهصورت تجربی به شناسایی سنگهای قیمتی از طریق اندازهگیری قابلیت انعکاس آنها میپرداخت، بهوسیله ال. سی. تامپر ساخته شد که برای اختراع خود از انجمن گوهرشناسی بریتانیا دیپلم تحقیقات دریافت کرد.
انتشار کتاب فوتواطلس اینکلوژنهای گوهرسنگها
انتشار کتاب دکتر ادوارد گوبلین بهنام دنیای درون سنگهای قیمتی در سال 1974 استانداردهای جدیدی را در زمینه عکاسی مایکرو از اینکلوژن گوهرها خلق کرد.
جانشین بهحق این کتاب، اطلس تصویری اینکلوژنها در سنگهای قیمتی بود که در سال 1986 با همکاری مشترک دکتر گوبلین و جی. کیوولا از GIA منتشر شد و بهواقع یکی از بهترین کتابهای دوره آموزش گوهرشناسی بهحساب میآید.
بعد از ورود گسترده متشابهات الماس به بازار، اولین بازتابسنج و تستر انتقال حرارتی که تمایز بین الماس و متشابهات آن را مشخص میکرد، در سال 1975 اختراع شد.
در سال 1990 انجمن گوهرشناسی بریتانیا با آزمایشگاه تست گوهر لندن ادغام شد، و در سال 2002، نشان آن از GAGTL به Gem-A تغییر کرد.
در سال 1996 مرکز تحقیقات DTC دبیرز در انگلستان اعلام کرد که دو دستگاه مدرن «دایموند شور» و «دایموند ویوو» را بهمنظور تشخیص الماس طبیعی از مصنوعی توسعه داده است.
کتابهای اطلس اینکلوژنهای گوهرسنگها نوشته گوبلین و کویوولا
تاریخچه تاسیس انجمن گوهرشناسی بریتانیا
یکی دیگر از وقایعی که در توسعه علم گوهرشناسی مفید بود، تاسیس انجمن گوهرشناسی بریتانیا بود که در سال 1908 باعنوان کمیته آموزشی انجمن ملی زرگران آغازبهکار کرد و یکی از نقاط عطف آموزش گوهرشناسی محسوب میشود. این انجمن برای عضوگیری آزمون برگزار میکرد که وقوع جنگ جهانی اول در سال 1914 یک وقفه هشت ساله در برگزاری آزمون ایجاد کرد.
گام حیاتی بعدی برای رشد علم نوپای گوهرشناسی در سال 1925 برداشته شد، زمانیکه باستیل اندرسون که به تازگی از دانشگاه در رشتههای شیمی و کانیشناسی فارغالتحصیل شده بود در بخش الماس، مروارید و سنگهای قیمتی اتاق بازرگانی لندن مشغول به فعالیت شد تا آزمایشگاه تست مروارید را در هاتونگارن راهاندازی کند.
ارزش این آزمایشگاه به این خاطر بود که در آن برهه، مرواردیدهای پرورشی ژاپنی به بازار عرضه شده بود و تشخیص آنها از مرواریدهای طبیعی برای جواهرفروشان دشوار شده بود.
در سال بعد دستگاه آزمایش مروارید اندوسکوپ که ساخت فرانسه بود در آزمایشگاه باسیل اندرسون نصب شد که امکان آزمایش بیش از دویست مروارید در ساعت را فراهم میکرد.
پیشرفت این آزمایشگاه ادامهدار بود بهطوریکه تا سال 1928 سالانه بیش از پنجاه هزار مروارید در آزمایشگاه مورد بررسی قرار میگرفت.
بعدها این آزمایشگاه با انجمن گوهرشناسی بریتانیا ادغام شد و توان آن بسیار افزایش یافت، طوریکه بیش از چهار میلیون مروارید در این آزمایشگاه ارزیابی شد و پس از آن با آزمایش و تشخیص یاقوت و لعلهای مصنوعی به روش ورنوئیل ادامه یافت.
انجمن گوهرشناسی بریتانیا
تاریخچه تاسیس انجمن گوهرشناسی آمریکا
سنگ بنای بعدی تاسیس انجمن گوهرشناسی آمریکا (GIA) بود که یکی از نقاط عطف رشد علم گوهرشناسی محسوب
میشود.
رابرت شیپلی که در سال 1929 موفق به دریافت دیپلم از انجمن گوهرشناسی بریتانیا شده بود، دورههای مکاتبهای گوهرشناسی خود را در ایالات متحده پایهگذاری کرد و در سال 1931 انجمن گوهرشناسی آمریکا را افتتاح کرد. دورههای مکاتبهای این انجمن، دورههای تحصیلی در خانه بود که به فارغالتحصیلان آن مدرک گوهرشناس خبره اهدا میشد.
در سال 1934 آقای شیپلی اولین مجله گوهرسنگ و گوهرشناسی را منتشر کرد، به این نیت که گوهرشناسی به یک علم شناخته شدهای تبدیل شود.
در همان سال GIA اولین لوپ گوهرشناسی سه جداره را ثبت میکند که یک لوپ مدرن و حرفهای برای جواهرسازی بهشمار میآید.
در سال 1937 GIA اولین میکروسکوپ را ثبت کرد تا گوهرشناسان بتوانند اینکلوژنهای سنگها را بررسی کنند. چاپ اولین نسخه هندبوک گوهرسنگ توسط GIA درسال 1947 بهنام Liddicoat’s Handbook of Gem Identification انجام شد.
در سال 1953 اولین گزارشهای درجهبندی الماس توسط GIA ارائه شد که معیار شناسایی الماس در سطح بینالملل درنظر گرفته میشود.
موسسه گوهرشناسی آمریکا
تاریخچه تاسیس شورای عالی الماس انتورپ بلژیک
اما اگر بخواهیم به یکی از قدیمیترین مراکز تجاری الماس جهان بپردازیم حتما باید به انتورپ اشاره کنیم، مکانی که از قرن پانزدهم خواستگاه الماس جهان شد.
بعد از سالها تجارت الماس در این منطقه، اولین بورس الماس در جهان در سال 1893 بهنام Diamantclub van Antwerp در انتورپ تاسیس شد که درحالحاضر چهار مرکز بورس در این شهر دایر است که نقاط ملاقات خریداران در سراسر جهان هستند.
همچنین یک استادکار تراش در سال 1919، تراش الماس را اصلاح کرد و پایهگذار تراش استاندارد الماس (Standard Brilliant Cut Diamond) در انتورپ شد که این تراش 57 وجه در الماس ایجاد میکند. بدینترتیب «Cut in Antwerp» یک برند تجاری برای تراش و پولیش عالی در الماس شد.
و سرانجام در سال 1973 برند HRD the Hallmark (شورای عالی الماس) برای پاسخ به نیازهای الماس انتورپ تاسیس شد.
در سال 1976 آزمایشگاه HRD Antwerp افتتاح شد و از آن زمان به بعد به یکی از معتبرترین آزمایشگاههای درجهبندی الماس تبدیل شد و گامی حیاتی در جهت رشد علم گوهرشناسی خصوصا در بخش الماس برداشته شد.
شورای عالی الماس انتورپ بلژیک
تاریخچه تاسیس موسسه گوهرشناسی سوئیس
همچنین یکی دیگر از مراکز مهم توسعه و خدمات علم گوهرشناسی SSEF سوئیس است که در 22 آگوست 1972 تاسیس شد که یکی از نقاط عطف رشد علم گوهرشناسی محسوب میشود.
مؤسسه گوهرشناسی سوئیس بخشی از بنیاد سوئیس برای تحقیقات سنگهای قیمتی (SSEF: Schweizerische Stiftung für Edelstein-Forschung) است و بهطور مستقل بر مبنای علمی کار میکند.این بنیاد تحت حمایت وزارت امور داخلی فدرال سوئیس است. عملکرد آزمایشگاه SSEF تجزیهوتحلیل سنگهای قیمتی و صدور گزارش آزمایش برای الماس، سنگهای رنگی و مروارید است.
در سال 1978 توسط کنفدراسیون جهانی جواهرات CIBJO به رسمیت شناخته شد. همچنین عضو انجمن بینالمللی سنگهای رنگی ICA و کمیته هماهنگسازی دستی آزمایشگاهی (LMHC) است.
موسسه گوهرشناسی سوئیس
در ادامه اگر تمایل داشته باشید میتوانید با آزمایشگاههای معتبر گوهرشناسی جهان در عصر حاضر آشنا شوید!



